از نخستین اتاقک سربی ساخت شرکت توسعه کاربرد پرتوها ایران رونمایی شد
نخستین اتاقک سربی جداسازی سزیم 137 از محصولات شکافت اورانیوم (Lead Cell)، ساخت شرکت توسعه کاربرد پرتوهای سازمان انرژی اتمی روز یکشنبه، بیست و هفتم شهریورماه توسط مهندس اسلامی، معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی ایران و دکتر شیرمردی، معاون سازمان انرژی اتمی و مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوها به بهرهبرداری رسید.
مهندس اسلامی، با اشاره به ضرورت اعتماد به توانمندیها و باور به علم و دانش کارکنان صنعت هستهای، اظهار داشتند: کارکنان تواتمند صنعت هستهای به راحتی میتوانند گره از مشکلات باز کرده و ظرفیت و فرآیند جدید ایجاد کنند، آنها نشان دادهاند که میتوانند به اهداف مهمی دست یابند؛ و در این سالها مردم ایران نیز شاهد بودهاند که سازمان انرژی اتمی ایران، باور "ما میتوانیم" را به معنای واقعی کلمه معنا کرده و اکنون کشور از ثمرات آن بهرهمند است.
در ادامه معاون رییس جمهور، به تحریمهای شدید علیه کشور به ویژه صنعت هستهای و نیز خرابکاریهای صنعتی و فعالیتهای تروریستی در سالهای اخیر اشاره داشته و افزودند: این موضوع سبب آبدیدهتر شدن مدیران و کارکنان صنعت هستهای شده و راهحل این شرایط، باور به توانستن است و خوشبختانه اکنون شاهد تولید اتاقک سربی برای استفاده در سامانه جداسازی ایزوتوپها هستیم و با ساخت این اتاقک از واردات آن بینیاز شدهایم و قادریم نیاز داخلی را تأمین کنیم.
رییس سازمان انرژی اتمی، بهرهبرداری از نخستین نمونه اتاقک سرب بومی را در راستای حرکت به سوی خودکفایی کشور در عرصه رادیوداروها دانسته، و تصریح کردند: خط تولید جدیدی که نقطه اتصال زنجیره خودکفایی در تولید رادیوایزوتوپها میباشد، مورد بازدید قرار گرفت و خوشبختانه اکنون در جایگاهی قرار داریم که تجهیزات و امکانات مورد نیاز در این بخش نیز برپایه تفکر"ما میتوانیم" و نیز ظرفیت صنعتی و تحقیقاتی، تولید خواهد شد؛ نه تنها قرار است نیاز داخلی کشور را تأمین کنیم بلکه در نظر داریم تا صاحب ظرفیت مهندسی ساخت و خدمات تحقیقاتی و پژوهشی باشیم که بتوانیم به سایر بخشها نیز خدماترسانی کنیم.
دکتر شیرمردی در ادامه رونمایی از نخستین اتاقک سربی در مقیاس جداسازی رادیوایزوتوپها در حجم بالا، اظهار داشتند: پروژه بسیار ارزشمند بومیسازی تجهیزات حفاظتی، عملاً کشور را از یک واردکننده به یک کشور سازنده اتاقکهای سربی در دنیا تبدیل کرد و با این کار توانستیم هم نیاز داخل را برطرف کنیم و هم قادریم با راهاندازی خط تولید این دستگاه، نیاز کشورهای مختلف دارای فناوری هستهای در بخش رادیوایزوتوپها و کاربرد پرتوها را نیز تأمین کنیم.
معاون سازمان انرژی اتمی، ساخت اتاقک سربی در کمترین زمان ممکن را حاصل باور و اعتقاد عمیق به جمله "ما میتوانیم" دانسته، و تأکید کردند: همکاران پرتلاش ما در مرکز هستهای بناب متعهد شدهاند تا در کوتاه مدت، این تجهیزات حفاظتی و ایمنی را به تولید انبوه برسانند که منشأ اثرات خیر برای کشور خواهد بود.
ایشان در ادامه به توضیح پیرامون کارکرد اتاقک سربی پرداخته و خاطرنشان کردند: کارکرد مهم اتاقک سربی بدین صورت است که وقتی نمونهای در راکتور هستهای پرتودهی میشود به اتاقک سربی منتقل شده و توسط تجهیزاتی که در این اتاقک وجود دارد، رادیوایزوتوپهای مورد نیاز جداسازی میشود.
در خاتمه دکتر شیرمردی ، به ظرفیتها و توانمندیهای موجود در سازمان انرژی اتمی برای ساخت تجهیزات اشاره داشته و تأکید کردند: در شرکت توسعه کاربرد پرتوهای ایران ظرفیتهای بسیار خوبی برای ساخت تجهیزات هستهای وجود دارد از جمله اتاقک سربی که دارای کاربردهای فراوان برای رادیوایزوتوپهای مختلف است و ما طراحی را به گونهای انجام دادهایم که کاربریهای متنوع و در حجم بالا را دربر گیرد.
گفتنی است، اتاقک سربی صددرصد بومی ساخت مرکز پرتوفرآیند شمالغرب (بناب) متعلق به شرکت توسعه کاربرد پرتوهای ایران، دارای عرض 2 متر و عمق 90 سانتیمتر میباشد و سرب به کار رفته در دیوارهها دارای ضخامت 5 سانتیمتر و در سقف 10 سانتیمتر میباشد. سزیم 137 که رادیونوترونی حاصل از شکافت اورانیوم میباشد در اتاقک سربی از تارگتهای اورانیوم جداسازی میشود؛ زیرا پرتوزایی آن بسیار بالا بوده و امکان آلودگی تشعشعهای وجود دارد. پیش از این، اتاقک سربی (Lead Cell) از خارج از کشور وارد میشد، اما اکنون به دست متخصصان ایرانی در داخل تولید و کشور در این عرصه بینیاز گردید. سزیم 137 میتواند در داروسازی و پزشکی و نیز در صنعت مورد استفاده قرار گیرد. در بعد صنعتی به عنوان چشمههای سزیم و ضخامتسنج و همچنین در چاهپیماییها از آن استفاده میشود و در زمینه پزشکی نیز در زمینه پرتوتابی فرآوردههای خونی کاربرد دارد.